Deze nacht hopelijk de laatste nacht met vorst of toch kans op vorst. Vanaf morgen is het volop planten geblazen. Alles mag zo snel als mogelijk de grond in want de zaaiserre barst bijna uit haar voegen. Vruchtgewassen zoals tomaten, paprika, peper, komkommer, pompoen, enz. Kunnen absoluut niet tegen de koude. Een kleine wintertik en de planten zijn verloren. Ik neem geen risico.
In de tunnel heb ik een nieuw bed klaar gemaakt om vanaf morgen de tomaten te planten. Spinazie mag weg, je mag de plant uit trekken en de blaadjes plukken. Ik zet ook tomaten paprika’s en pepers buiten maar die moeten nog even wacht. Ook de courgettes plant ik morgen en overmorgen op het veld. Ondertussen zaai ik ook al wat herfst en wintergewassen. Vooral kolen maar ook prei. Tussen zaaien en oogsten moet je vaak een paar maanden tellen. Voor sommige gewassen is dat 3 maanden voor andere 6 maanden of meer.
Meimaand is ook zaaimaand al is de bodem nog koud. Het weerbericht voorspelt meer warmte dus pastinaak, winterwortel en witloof zaaide ik op ruggen in. Dit zijn warmteminnende zaadjes 🙂
Wie nog graag knolvenkel oogst, dit is het moment! maak eens een extra maaltijd met knolvenkel klaar deze week. Ook de kropsla en rode eikenbladsla mag geoogst worden. Je kan er ook soep van maken. De koolrabi die er nog staat kan je gerust verwerken in soep of je kan die raspen. Door de warmte barst een knol wat open maar dat doet niets aan de smaak.
De overgang naar het veld laat nog op zich wachten maar van zodra het kan laat ik iets weten. Kom zeker langs.
Voor de kippenhouders, er is opnieuw biologisch kippen voer. Het zijn zakken van 25kg voor 20 euro.
Koude nachten en het vriest nog. De bloesems hebben lang gewacht. Ook door allerlei soorten fruit op het veld komen bloesems op verschillende momenten te voorschijn. De bijen zijn gelukkig. Ik plaatste een honingzolder op de kast. Ludo, de imker uit de buurt, maakt dit allemaal mogelijk. Ik kreeg ook verschillende bloemenzaden en we zijn hoopvol. Bijen houden is niet evident. Op De Koningsbemde staan nu 5 kasten. Via imker Willy leerde ik Kenyaanse bijenkasten kennen en die staan in het kippenhok. We leren en proberen, we wisselen info en kennis uit. Maar de bloesems vinden de bijen geweldig. Het gezoem is ongelooflijk. Ondertussen zijn ook de zwaluwen terug. Vorig jaar 15 zwaluwen die nesten in de schuur. Dit jaar tel ik er 3. Een groot verschil maar ik ben altijd blij met al wie terug komt van de lange reis uit Afrika.
Dit bericht om jullie te melden dat we starten met de oogst van knolvenkel.
Zijn dit de Ijsheiligen geweest? Ik hoop het! Al komen ze normaal midden mei. Bloemkool, romanesco, broccoli, spitskool, sla, snijbiet, ze hebben op het veld allemaal een overlevingsmodus moeten inzetten. De komende dagen kunnen we de schade zien.
In de tunnel kan je nu ook kropsla en kervel oogsten. Kropsla snij je onderaan af en laat geen bladeren achter. Zoek een sla die al groot is en aanzet geeft tot een krop. De pijpajuinen laten we nog even zitten. Door de koude staan ze wat achter
Bij kervel neem je een busseltje en snij je 5 cm boven de grond af. Zorg dat je zoveel mogelijk blaadjes mee hebt, ook de onderste.
Wie nog geen raapjes heeft geoogst kan dat nog. Oogst de dikste en voorzichtig uittrekken zodat de kleintjes nog blijven zitten. Iedereen kan 1 maal oogsten van de raapjes. Ik zet er nog op het veld in open lucht maar daar is het nu nog te koud en te nat voor. Verder is er nog postelein, veldsla, radijzen, ruccola en spinazie.
Ik hoor en zie het ongeduld om te oogsten om me heen. Een dag zon en handen beginnen te kriebelen en nieuwsgierigen komen eventjes op het veld. Het was een koud voorjaar, niet alleen voor ons maar ook voor de gewassen. Ik miste warmte en zon en dat zag ik ook aan alles wat hier groeit en bloeit. Maar met de nieuwe coronamaatregelen in zicht dacht ik met wat positief nieuws te komen. Zaterdag start het oogstseizoen.
We oogsten eerst in de tunnel. Vergeet niet te kijken hoe de tunneldeur staat: open of toe. Heel belangrijk dezer dagen. Staat ze open, mag ze open blijven. Is ze toe, schuif ze helemaal dicht. Door virusmaatregelen moet ik vragen om per bubbel in de tunnel te oogsten. Niet alle groenten zijn al oogstbaar, daarvoor is nog iets meer warmte en zon nodig. Het seizoen loopt als een curve. We starten met een paar gewassen om naar een groter aanbod over te gaan in de zomer. In het najaar en de winter zijn er weer minder groenten. De tunnel geeft de mogelijkheid om groenten te vervroegen en te verlaten. De tunnel is echter beperkter in aanbod dan het veld.
Ik ben ondertussen eindelijk gestart op het veld. Het is heel nat en het was lang wachten. Ook mijn geduld werd op de proef gesteld.
Het sandwichbord kreeg een nieuw likje verf! Eerst lezen en dan oogsten. Hou er rekening mee dat er gewassen zijn die we eerst Plukken en daarna misschien snijden. Deze oogstregels lees je allemaal op het bord.
En nu het aanbod:
Radijzen
Loop de rijtjes af en zoek radijzen die al een mooi hoofdje hebben. Trek ze voorzichtig uit, zonder andere radijzen die nog kunnen groeien uit te trekken. Er zijn verschillende soorten.
Lange raadijze, ronde radijze, witrode radijzen
Spinazie: loop de rijtjes af en pluk overal de grootste balderen onderaan en bovenaan de planten. We snijden spinazie niet af. Zo krijgen kleine bladeren opnieuw licht en lucht om groter te worden.
Pittige rucola: oogsten we zoals spinazie. Pluk de grote bladeren.
Wil je nog meer pit in je slaatje, probeer dan zeker eens de Spicy Mix. er staan 5 rijtjes. Je start vooraan een rij, je neemt een busseltje met je hand vast en je snijdt boven het groeipunt alle blaadjes af. Dat is minstens 5cm boven de grond. Snij alle blaadjes mooi op gelijke hoogte af dan blijft er een stompje achter zie foto hieronder. Laat geen blaadjes onderaan de plant staan. Alles mooi gelijk afsnijden of knippen met een schaar.
Veldsla: je loopt de rijtjes af en zoekt een plant met de grootste bladeren. Je neemt heel het plantje vast en je snijdt helemaal onderaan af zodat er geen blaadjes mee over zijn. Blaadjes die achter blijven, ook de kleine, krijgen vaak een schimmel = valse meeldauw en die schimmel gaat gemakkelijk over naar de planten die nog niet aangetast zijn. De wortels van de plant mogen in de grond blijven.
Winterpostelein: loopt de rijtjes af en zoek de plant met de grootste bladeren. Je neemt de hele plant en je snijdt ongeveer 5cm boven de grond af. Zorg hier ook dat er geen blaadjes op de grond achterblijven.
zo ziet er een afgesneden posteleinplantje dan uit.
Ik kijk ernaar uit om opnieuw mensen te zien op het veld. En ik heb een klein vermoeden dat ook jullie uitkijken naar een nieuw oogstseizoen!
Buiten zie ik sneeuw en voel ik de koude. Binnen voel ik al een beetje lente. Het zaaiseizoen is begonnen. Pepers, paprika’s en aubergines zijn gezaaid. Nog 2 weken en dan zijn de tomaten aan de beurt. Krulpeterselie, kropsla, knolvenkel, raapjes, stengelui, koolrabi, winterpostelein, kervel,. . . doen het goed en hopelijk hebben ze niet teveel last van de koude. De spinazie en de radijzen hebben minder geluk. Ik zaaide ze in de tunnel en vorige nacht is de tunnel onder water gelopen. Hier viel 25liter regen per m². De pomp pompt dag en nacht water weg maar het was toch wel iets te veel.
krulpeterselie net gezaaid
Ik stel elk jaar een teeltplan en een zaai-plantkalender op. Een heel puzzelwerk. Wat zaai ik wanneer, hoe, hoeveel en waar komt het gewas te staan rekening houdend met de vruchtwissel en met de regelgeving. Bovendien heb je warmtekiemers, lichtkiemers, donkerkiemers, koudekiemers en allerlei combinaties ervan. Zo zijn tomaten, aubergines, pepers en paprika’s warmtekiemers en donkerkiemers.
Het duurt nog even voor er iets te oogsten valt. Maar alvast dit bericht om je te laten weten dat het seizoen achter de schermen volop is gestart. De bessen zijn gesnoeid en die voorzie ik binnenkort nog van een laagje compost. De tractor zou nog een onderhoud nodig hebben. De kippen leggen stilaan terug eieren. Het kriebelt . . . .
Ik maak ook gebruik van deze tijd om facturen op te stellen. Die mag je dan in de komende week ontvangen. De betaling ontvang ik graag ten laatste een maand later. Ik verwelkom langs deze weg een aantal nieuwe leden. Als nieuwe oogsters belanden jullie in een hele fijne groep van De Koningsbemde-leden met behoorlijk wat ervaring in het oogsten. En dat allemaal in Hoeleden :-).
Ben je een nieuw lid? Geef me een seintje bij ontvangst van dit bericht. Zo weet ik dat alle volgende berichten bij de juiste personen terecht komt. Wil je dat nog een gezinslid deze berichten ontvangt? Bezorg me haar/zijn mailadres. Voor alle duidelijkheid, ik bezorg geen mailadressen aan derden. Ik gebruik ze uitsluitend voor communicatie van De Koningsbemde.
Zo, de spits is eraf. Het eerste bericht van 2021 is een feit.
Zaterdag 19 december worden de zendmasten van Studio Brussel geïnstalleerd op het CSA bedrijf Boer&Compagnie in Leuven! Iedereen luisteren want ook jullie worden in de bloemetjes gezet. Zonder deelnemers geen CSA!
Er staan 10 dagen met nachtvorst voor de deur! Hou er rekening mee. Sommige gewassen, zoals boerenkool en prei, kunnen wel wat vorst verdragen. Andere gewassen niet. Ik dek ze af met doek om ze te beschermen. Ook de pompoenen in de bak kunnen geen vorst verdragen. Heb je graag nog een exemplaar, kom zeker langs en neem een kijkje in de bakken naast de tractor. Ik leg er ook look. Die droogde ik boven op de hooizolder.
De tuinbonen en de wortelen op het veld zijn al mooi gekiemd.
Het zaai- en plantschema voor volgend seizoen is opgesteld en alle zaden zijn besteld. Er vroeg genoeg bij zijn betekent de grootste keuze. Het droge seizoen dat voorbij is heeft ook gevolgen gehad voor de biologische zaadteelt. Zaad telen is een bijzondere tak in de bioteelt en ook voor zaadhuizen is het moeilijk geweest. Pootgoed voor ui, aardappel en sjalot bestel ik ook deze maand. Vaak doen we dat met een aantal CSA-bedrijven samen. Een heel puzzelwerk maar het loont de moeite om overtollig transport te vermijden en met grote verpakkingen te werken. Alle pootgoed komt uit Nederland.
Na de nodige rust en veel hemelwater heb ik 2 bedden in de tunnel klaar gelegd als vals zaaibed. Dit jaar gaan we in december niet met vakantie. Jammer maar het is nu zo. Ik kan wat vroeger beginnen zaaien en ik voorzie een aanplant van kropsla, knolvenkel, koolrabi, stengelui en veldsla in week 7 = 15 februari. Wat vroeger dan vorige jaren.
De winterbijeenkomsten van de CSA-landbouwers in Vlaanderen gebeuren online. Het komende seizoen zetten we in op het thema droogte. We bekijken hoe we met allerlei teelttechnieken en zaadkeuzes minder water moeten geven. De problematiek van het krimpende grondwater ligt nauw aan ons hart. We willen vermijden dat we ook de grondwaterlagen aanspreken voor onze groenten op het veld. Het leegtrekken van grondwaterlagen brengt heel onze voedselproductie en drinkwatervoorziening op lange termijn in het gedrang.
Een evaluatievergadering zal niet lukken. Vorig jaar deed ik een vragenronde online. Dit jaar hang ik een brievenbus op het veld. Je mag een brief schrijven met daarin vragen, bedenkingen, ideeën, ingevingen enz. over teelten, over CSAlandbouw, over water en bodem, over groenten en fruit, over feesten, communicatie .. . kortom over ons en heel het reilen en zeilen op De Koningsbemde.
Op naar het volgende seizoen! Maar eerst mag het veld leeg gegeten worden. Het aanbod slinkt maar je kan zeker nog wat lekkere verse groenten met veel vitaminen oogsten. Kom langs en vergeet dan niet je brief in de bus te steken 😉 . Denk al eens na over je deelname volgende jaar. In januari stuur ik een bericht met de vraag of je er volgend seizoen weer bij bent.
Eindelijk heb ik de tijd genomen om mijn website terug in orde te brengen. Een gigantisch werk maar het is gelukt. Ik kan opnieuw foto’s plaatsen en berichten posten. Alle onregelmatigheden zijn verwijderd. Ongelooflijk hoeveel bizarre mailadressen de weg naar mijn website hadden gevonden. Ik ben blij om terug voluit te kunnen schrijven. Het resultaat lees je hieronder. En het is veel 🙂
Toestand van het veld.
Het is warm weer voor de tijd van het jaar en om de watervoorraden wat aan te vullen zou het best wat meer regenen. Ik maakte van deze temperaturen gebruik om een paar teelten te zaaien. Door de voorbije droogte hebben we nu weinig wortelen en ook de tuinbonen zijn in ‘t begin van seizoen helemaal verdroogd. Ik heb nu tuinbonen en wortelen gezaaid. Het is inspelen op seizoenen en inspelen op de veranderingen in ons klimaat. Tuinbonen en winterwortelen kunnen tegen een stootje dus hopen maar dat het experiment lukt. Ook de look die we volgend seizoen in juni zullen oogsten is geplant en komt al piepen door het stro. Ik plantte een tweede bed nieuwe aardbeien. Heel merkwaardig maar er kwamen al meteen aardbeien aan!
Over De Vaerendriesch: Jarno heeft beslist om de eerste stappen richting biologische landbouw te zetten. Een jonge boer die met gigantische inspanningen en met volle overtuiging de stap wil zetten. Ik ben superblij. Er is nog een weg af te leggen maar ik ben er zeker van dat het zal lukken. Je kan op De Vaerendriesch terecht in de hoevewinkel voor vlees, melk en ijs. In hun aanbod vind je ook andere producten zoals honing van Ludo, de imker van De Koningsbemde. Spring er zeker eens binnen.
De bijen: met dit weer is er nog veel activiteit aan de kasten. De bijen brengen nog stuifmeel binnen. Ludo plaatste er een nieuwe kast bij en 2 oudere kasten zullen in het voorjaar naar Willy, een collega-imker, in Holsbeek verhuizen. Het imkeren heeft me overtuigd dat honingbijen, solitaire bijen, vlinders en zoveel andere insecten een must zijn op het veld. Tijd om wat plannen te maken. Het oude speeltuig van onze kinderen achter ons huis wordt een bijenhuis. Er zal nog wat denkwerk nodig zijn en ook wat bouwwerk. In het bijenhuis moet ruimte komen voor een aantal kasten. Misschien kunnen we er ook een gewone boomstam-bijenkast die Willy maakte bij plaatsen. Kandidaat ombouwers voor het bijenhuis zijn altijd welkom. Ik voorzie begin volgend jaar een dag om te bijen-huis-klussen.
Voor de vlinders is het maaibeheer en de aanwezige plantensoorten op het veld belangrijk. Brandnetels, akkerdistel, venkel, klaver, grassen, pinksterbloem enz. Onderstaande foto toont de rups van het Oranjetipje dat alleen op de pinksterbloem eitjes legt. Zo simpel kan het soms zijn, laat pinksterbloemen staan in het gras en je hebt deze vlinder in de tuin. Dit jaar fladderden op het veld: kleine vos, atalanta, dagpauwoog, gehakkelde aurelia, koninginnenpage, oranjetipje, citroenvlinder, groot koolwitje, klein koolwitje/al vind ik die koolwitjes niet altijd even prettig/ oranje zandoogje, boomblauwtje, bruin zandoogje en de distelvlinder.
En dan heb ik het nog niet over de nachtvlinders. Hieronder een foto van de Spaanse vlag. Wanneer hij opvliegt zie je knalrode kleur van de ondervleugels. Gewoon prachtig.
Terug naar het veld en de groenten. De tunnel zet ik systematisch onder water. Door de hoge temperaturen van de voorbije maanden is het heel droog geweest in de tunnel en die sporen zie ik duidelijk. De bodem zal tijd nodig hebben om de verharding te verhelpen. Door het water probeer ik ‘regen’ na te bootsen en kunnen alle zouten enz. doorsijpelen. Het onkruid zal de kop op steken en kan ik verwijderen. Verteerde stalmest met veel stro brengt ook lucht en voedingsstoffen in de bodem. Indien mijn biocontrole-instantie Tüv Nord het toelaat zou ik al gebruik willen maken van wat koemest van De Vaerendriesch. Zorg voor de bodem in de tunnel is ook wat vooruit kijken. Zo is de tunnel helemaal klaar voor nieuw zaai- en plantgoed. Tegenwoordig moet je er snel bij zijn voor biologisch zaai- en plantgoed. De droogte in heel Europa heeft ook de zaadteelt beïnvloed. Ik plaatste al de eerste bestellingen voor het nieuwe seizoen.
Door corona zal ik geen samenzijn organiseren om het seizoen te evalueren en vooruit te blikken op het nieuwe seizoen. Tips en tricks zijn altijd welkom natuurlijk en op welke manier dan ook.
Veel bijscholingsvergaderingen en praktijkgroepen kan ik dit najaar niet volgen. We organiseren webinars waar mogelijk en bespreken fact and figures met alle CSA boeren uit de streek zoals velen onder jullie, werken we dan ook via een scherm. Ook op deze manier is het fijn om kennis te delen en ervaringen uit te wisselen.
In deze coronatijden is oogsten op het veld een beetje me-time in de buitenlucht. Kom gewoon wekelijks eens langs, al is het voor een prei of een selder, een wandeling op het veld en een frisse neus. Knolselder, rode biet, kool, paksoi, tatsoi, boerenkool, chinese kool, snijselder, spruitjes met nadruk op -tjes, knolvenkel, radicchio en zolang de voorraad strekt kleine wortelen en kleine pastinaak. Nog wat peertjes op de grond en appels in de boom, verrassend lekker. Liefhebbers van aardpeer? Check it out. Ik leg ook nog allerlei in de bakjes aan de tractor. Je vindt er bijvoorbeeld nog spaghettipompoenen dus neem maar mee. Geef iemand een spaghettipompoen cadeau! Ze moeten weg.
Ik ben ook heel nieuwsgierig naar jullie witloof. Hier steken de eerste hoofdjes boven de aarde uit. Het zijn nog maar kleine puntjes. Nog een paar weken te gaan. Hou het goed donker en wordt het te droog, giet een beetje water langs de zijkant in de emmer.
Een tijdje geleden rooide ik de eerste witloofwortels. Ze hebben op het veld de nodige rust gekregen en zijn klaar om te worden ingekuild. Ik voorzie nog een tweede reeks wat later. Breng dit weekend je emmer en zorg ervoor dat je naam erop staat. Als het kan vul de emmer met aarde of compost tot 10cm onder de rand van de emmer. Zo is er nog plaats om de wortels met wat aarde af te dekken.
